Nadzwyczajny szczyt Trójkąta Weimarskiego 15.03.2024 r. Berlin
15 marca br. z inicjatywy Polski odbył się w Berlinie nadzwyczajny szczyt Trójkąta Weimarskiego. Premier Donald Tusk, prezydent Francji Emmanuel Macron i kanclerz Niemiec Olaf Scholz potwierdzili swoje zobowiązania w kwestii wsparcia dla Ukrainy, a także zamiar podjęcia nowych inicjatyw, tj. utworzenia koalicji zdolności w zakresie artylerii rakietowej dalekiego zasięgu. Spotkanie w Berlinie potwierdza polityczne deklaracje wzmocnienia współpracy trójstronnej.
Jaki był kontekst i cel zwołania nadzwyczajnego szczytu?
- Nadzwyczajny szczyt przywódców Trójkąta Weimarskiego został zwołany po wspólnej wizycie państwowej prezydenta Andrzeja Dudy i premiera Donalda Tuska w Waszyngtonie. Tuż przed szczytem odbyło się spotkanie prezydenta Macrona z kanclerzem Scholzem poświęcone ocenie stanu relacji francusko-niemieckich. Rozmowy przywódców Polski, Francji i Niemiec miały potwierdzić zbieżność stanowisk w sprawie dalszych działań związanych z wojną na Ukrainie, przyspieszyć realizację zapowiadanych inicjatyw, m.in. zwiększenia dostaw amunicji na Ukrainę, i przyczynić się do złagodzenia napięć między Macronem i Scholzem, które nabrały na sile po zorganizowanej 26 lutego br. w Paryżu konferencji w sprawie wsparcia dla Ukrainy. Niemcy jednoznacznie negatywnie odniosły się do słów Macrona o niewykluczaniu możliwości wysłania jednostek wojskowych z państw europejskich na Ukrainę, obawiając się eskalacji konfliktu. Niemcy są krytykowane przez sojuszników za odmowę dostarczenia Ukrainie rakiet dalekiego zasięgu Taurus, z kolei Scholz podkreśla, że są jednocześnie największym europejskim darczyńcą pomocy finansowej i wojskowej dla Ukrainy, której wartość znacząco przewyższa dotychczasowy wkład Francji.
Co uzgodnili przywódcy?
- Ustalenia przywódców Polski, Francji i Niemiec stanowią kontynuację działań uzgodnionych podczas konferencji w Paryżu 26 lutego br., m.in. w zakresie rozwijania europejskiego przemysłu obronnego. Prezydent Macron potwierdził w Berlinie poparcie dla czeskiej inicjatywy zakupu dla Ukrainy amunicji na rynkach pozaeuropejskich i ze środków unijnych. Po szczycie Trójkąta przywódcy zadeklarowali ponadto działania na rzecz zwiększenia własnej produkcji sprzętu wojskowego, m.in. poprzez współpracę z partnerami na Ukrainie. W ramach tzw. formatu Ramstein (Grupy Kontaktowej ds. Obrony Ukrainy, regularnie koordynującej pomoc wojskową dla Ukrainy) ma zostać utworzona nowa koalicja zdolności w zakresie artylerii rakietowej dalekiego zasięgu. Wzmacniane ma być unijne wsparcie w ramach Europejskiego Instrumentu na Rzecz Pokoju, który otrzymał w tym roku 5 mld euro na dalsze wsparcie wojskowe Ukrainy i wzmocnienie misji szkoleniowej UE. Zapowiedziano wykorzystanie tzw. nadzwyczajnych zysków z zamrożonych w Europie rosyjskich aktywów na finansowe wsparcie zakupu broni dla ukraińskich Sił Zbrojnych. Poruszono także kwestię handlu z Ukrainą i wsparcia dla Mołdawii.
Jaka jest aktualna dynamika oraz perspektywy Trójkąta Weimarskiego?
- Przebieg rosyjskich działań zbrojnych na Ukrainie oraz obawy co do dalszego zaangażowania Stanów Zjednoczonych zbliżyły państwa Trójkąta widzące potrzebę koordynacji działań wzmacniających bezpieczeństwo europejskie i zmniejszających strategiczne zależności Europy. Podczas spotkania w Berlinie przywódcy zapowiedzieli organizację kolejnego szczytu w Polsce na początku lata br., podkreślając nowe otwarcie w relacjach trójstronnych. Wpisuje się to w zwiększoną w ostatnich miesiącach dynamikę konsultacji trójstronnych. W lutym br. odbyło się także spotkanie ministrów spraw zagranicznych Trójkąta – Radosława Sikorskiego, Stéphane’a Séjourné’a i Annaleny Baerbock. Polska, Francja i Niemcy wyraziły w szczególności chęć wzmocnienia europejskiej obronności i współpracy zbrojeniowej oraz w zakresie wsparcia finansowego i wojskowego dla Ukrainy, unijnej polityki sankcji wobec Rosji (wdrożenia nowych sankcji indywidualnych i sektorowych) oraz działania na rzecz zwalczania ich obchodzenia, walki z cyberatakami i rosyjską dezinformacją. Ministrowie zapowiedzieli utworzenie weimarskiego programu ostrzegania i reagowania w sytuacji manipulacji informacjami i ingerencji zagranicznej. Format weimarski może być ponadto platformą wsparcia dla polityki rozszerzenia UE, a także innych płaszczyzn wzmacniających europejską suwerenność w obszarze zdrowia, surowców krytycznych, półprzewodników, bezpieczeństwa żywnościowego czy technologii cyfrowych. Nowy impuls trójstronnej współpracy ma nadać także wzmocnienie wymiany i współpracy społecznej między obywatelami tych państw.
Źródło:
https://pism.pl/publikacje/nadzwyczajny-szczyt-trojkata-weimarskiego
